Adding charm to a sleepy night,
Thinking what went wrong yesterday
Thinking how today will set it right...
Saturday, November 6, 2010
A fresh morning...
A fresh morning with fresh thoughts
Adding charm to a sleepy night,
Thinking what went wrong yesterday
Thinking how today will set it right...
Adding charm to a sleepy night,
Thinking what went wrong yesterday
Thinking how today will set it right...
Morning Thought
Every morning will be different
Every day will be better,
Those who move beyond yesterday
Will find the tomorrow brighter!
Every day will be better,
Those who move beyond yesterday
Will find the tomorrow brighter!
दिवाली
दिवाली की रात ना ढले
दिलों में प्यार का दिया जले,
रहे एक दुजे से जुडे हुए
मिलते रहे खुशी से गले...
Happy Diwali !!!
दिलों में प्यार का दिया जले,
रहे एक दुजे से जुडे हुए
मिलते रहे खुशी से गले...
Happy Diwali !!!
Saturday, October 2, 2010
नशीब
मी म्हणतो 'हो' तेव्हा, ते म्हणते 'नाही, नाही'
मी म्हणतो 'नाही' तेव्हा, ते म्हणते 'नक्कीच नाही',
ते नशीब असूनी माझे, मग वाटे मजला वैरी
अशी देतो टक्कर त्याला, की पळते त्राही त्राही.
मी म्हणतो 'नाही' तेव्हा, ते म्हणते 'नक्कीच नाही',
ते नशीब असूनी माझे, मग वाटे मजला वैरी
अशी देतो टक्कर त्याला, की पळते त्राही त्राही.
Wednesday, September 29, 2010
चोरी
मी चोरली शायरी त्यांची, जगाला ओळख ज्यांची
मी पाटी लावली माझी, काढून पाटी त्यांची,
आवडली तर 'वाह' म्हणा, नावडली तर 'छीथू'
कशाला उचलता चादर, आत उघडीच शरीरे सर्वांची.
Monday, September 27, 2010
स्वातंत्र्यदेवीची विनवणी - कुसुमाग्रज
नोव्हेंबर १९९६ मध्ये दै. सकाळ ने कुसुमाग्रजांची 'स्वातंत्र्यदेवीची विनवणी' ही कविता प्रसिद्ध केली. निमित्त होते भारतीय स्वातंत्र्याच्या सुवर्णमहोत्सवाचे! स्वातंत्र्य मिळून पन्नास वर्षे लोटली तरी आपण स्वातंत्र्यदेवीला नुसते अभिवादनच करीत राहिलो. यावर स्वतः स्वातंत्र्यदेवता हात जोडून आपल्याला विनविते आहे की, मला आता अभिवादन करणे पुरे झाले, काही ठोस कृती करा.
स्वातंत्र्यदेवीची विनवणी
पन्नाशीची उमर गाठली अभिवादन मज करू नका।
मीच विनविते हात जोडूनी वाट वाकडी धरू नका।।
सूर्यकुलाचा दिव्य वारसा प्रिय पुत्रांनो तुम्हा मिळे।
काळोखाचे करून पूजन घुबडांचे व्रत वरू नका।।
अज्ञानाच्या गळ्यात माळा, अभिमानाच्या घालू नका।
अंध प्रथांच्या कुजट कोठरी, दिवाभितासम दडू नका।।
जुनाट पाने गळून पालवी नवी फुटे हे ध्यानी धरा।
एकविसावे शतक समोरी सोळाव्यास्तव रडू नका।।
वेतन खाऊन काम टाळणे हा देशाचा द्रोह असे।
करतिल दुसरे बघतिल तिसरे असे सांगुनी सुटू नका।।
जनसेवेस्तव असे कचेरी ती डाकूंची नसे गुहा।
मेजाखालून मेजावरतून द्रव्य कुणाचे लुटू नका।।
बोथट पुतळे पथापथावर ही थोरांची विटंबना।
कणभर त्यांचा मार्ग अनुसरा वांझ गोडवे गाऊ नका।
सत्ता तारक सुधा असे पण सुराही मादक सहज बने।
करीन मंदिरी मी मदिरालय अशी प्रतिज्ञा करू नका।।
प्रकाश पेरा अपुल्या भवती दिवा दिव्याने पेटतसे।
इथे भ्रष्टता तिथे नष्टता शंखच पोकळ फुंकू नका।।
पाप कृपणता पुण्य सदयता संतवाक्य हे सदा स्मरा।
भलेपणाचे कार्य उगवता कुठे तयावर भुंकू नका।।
गोरगरीबा छळू नका। पिंड फुकाचे गिळू नका।
गुणीजनांवर जळू नका।
उणे कुणाचे दिसता किंचित देत दवंडी फिरू नका।
मीच विनविते हात जोडुनी वाट वा़कडी धरू नका।।
परभाषेतही व्हा पारंगत ज्ञानसाधना करा, तरी।
माय मराठी मरते इकडे परकीचे पद चेपु नका।।
भाषा मरता देशही मरतो संस्कृतिचाही दिवा विझे।
गुलाम भाषिक होऊनि अपुल्या प्रगतिचे शिर कापु नका।।
कलम करी ये तरी सालभर सण शिमग्याचा ताणू नका।
सरस्वतीच्या देवळातले स्तंभ घणाने तोडू नका।।
पुत्र पशुसम विकती ते नर, नर न नराधम गणा तया।
परवित्ताचे असे लुटारू नाते त्याशी जोडु नका।।
स्वच्छ साधना करा धनाची बैरागीपण नसे बरे।
सदन आपुले करा सुशोभित दुसऱ्याचे पण जाळु नका।।
तरुणाईचे बळ देशाचे जपा वाढवा तरुपरी।
करमणुकीच्या गटारगंगा त्यात तयाला क्षाळु नका।।
सुजन असा पण कुजन मातता हत्यार हातामध्ये धरा।
सौजन्याच्या बुरख्याखाली शेपुट घालून पळू नका।।
करा कायदे परंतु हटवा जहर जातिचे मनातुनी।
एकपणाच्या मारून बाता ऐन घडीला चळू नका।।
समान मानव माना स्त्रीला तिची अस्मिता खुडू नका।
दासी म्हणूनी पिटू नका वा देवी म्हणुनी भजू नका।।
नास्तिक आस्तिक असा कुणीही माणुसकीतच देव पहा।
उच्च नीच हा भेद घृणास्पद उकिरड्यात त्या कुजू नका।।
माणूस म्हणजे पशू नसे। हे ज्याच्या हृदयात ठसे।
नर नारायण तोच असे।
लाख लाख जन माझ्यासाठी जळले मेले विसरू नका।
मीच विनविते हात जोडुनी वाट वाकडी धरू नका।।
स्वातंत्र्यदेवीची विनवणी
पन्नाशीची उमर गाठली अभिवादन मज करू नका।
मीच विनविते हात जोडूनी वाट वाकडी धरू नका।।
सूर्यकुलाचा दिव्य वारसा प्रिय पुत्रांनो तुम्हा मिळे।
काळोखाचे करून पूजन घुबडांचे व्रत वरू नका।।
अज्ञानाच्या गळ्यात माळा, अभिमानाच्या घालू नका।
अंध प्रथांच्या कुजट कोठरी, दिवाभितासम दडू नका।।
जुनाट पाने गळून पालवी नवी फुटे हे ध्यानी धरा।
एकविसावे शतक समोरी सोळाव्यास्तव रडू नका।।
वेतन खाऊन काम टाळणे हा देशाचा द्रोह असे।
करतिल दुसरे बघतिल तिसरे असे सांगुनी सुटू नका।।
जनसेवेस्तव असे कचेरी ती डाकूंची नसे गुहा।
मेजाखालून मेजावरतून द्रव्य कुणाचे लुटू नका।।
बोथट पुतळे पथापथावर ही थोरांची विटंबना।
कणभर त्यांचा मार्ग अनुसरा वांझ गोडवे गाऊ नका।
सत्ता तारक सुधा असे पण सुराही मादक सहज बने।
करीन मंदिरी मी मदिरालय अशी प्रतिज्ञा करू नका।।
प्रकाश पेरा अपुल्या भवती दिवा दिव्याने पेटतसे।
इथे भ्रष्टता तिथे नष्टता शंखच पोकळ फुंकू नका।।
पाप कृपणता पुण्य सदयता संतवाक्य हे सदा स्मरा।
भलेपणाचे कार्य उगवता कुठे तयावर भुंकू नका।।
गोरगरीबा छळू नका। पिंड फुकाचे गिळू नका।
गुणीजनांवर जळू नका।
उणे कुणाचे दिसता किंचित देत दवंडी फिरू नका।
मीच विनविते हात जोडुनी वाट वा़कडी धरू नका।।
परभाषेतही व्हा पारंगत ज्ञानसाधना करा, तरी।
माय मराठी मरते इकडे परकीचे पद चेपु नका।।
भाषा मरता देशही मरतो संस्कृतिचाही दिवा विझे।
गुलाम भाषिक होऊनि अपुल्या प्रगतिचे शिर कापु नका।।
कलम करी ये तरी सालभर सण शिमग्याचा ताणू नका।
सरस्वतीच्या देवळातले स्तंभ घणाने तोडू नका।।
पुत्र पशुसम विकती ते नर, नर न नराधम गणा तया।
परवित्ताचे असे लुटारू नाते त्याशी जोडु नका।।
स्वच्छ साधना करा धनाची बैरागीपण नसे बरे।
सदन आपुले करा सुशोभित दुसऱ्याचे पण जाळु नका।।
तरुणाईचे बळ देशाचे जपा वाढवा तरुपरी।
करमणुकीच्या गटारगंगा त्यात तयाला क्षाळु नका।।
सुजन असा पण कुजन मातता हत्यार हातामध्ये धरा।
सौजन्याच्या बुरख्याखाली शेपुट घालून पळू नका।।
करा कायदे परंतु हटवा जहर जातिचे मनातुनी।
एकपणाच्या मारून बाता ऐन घडीला चळू नका।।
समान मानव माना स्त्रीला तिची अस्मिता खुडू नका।
दासी म्हणूनी पिटू नका वा देवी म्हणुनी भजू नका।।
नास्तिक आस्तिक असा कुणीही माणुसकीतच देव पहा।
उच्च नीच हा भेद घृणास्पद उकिरड्यात त्या कुजू नका।।
माणूस म्हणजे पशू नसे। हे ज्याच्या हृदयात ठसे।
नर नारायण तोच असे।
लाख लाख जन माझ्यासाठी जळले मेले विसरू नका।
मीच विनविते हात जोडुनी वाट वाकडी धरू नका।।
Friday, September 24, 2010
पाऊस आणि ती
"काय, ओळखलंस का मला? हो, तोच मी - ज्याची वर्षभर वाट पहायचास तू. माझ्या पहिल्या स्पर्शानं आनंदीत व्हायचास, नाचू लागायचास. आठवतंय का काही? यंदा झालंय तरी काय तुला? माझ्या येण्याची चाहूल लागली की लगेच दारं-खिडक्या बंद करुन घेतोयस. अरे, मन मोकळं करुन बोल की माझ्याशी. नेहमी बोलायचास तसाच... पुन्हा..."
डोळे उघडून मी बंद खिडकीकडं बघितलं. डोळे खरंच बंद होते का? झोप लागली होती? स्वप्न होतं की काय? की डोळे उघडे असून काही दिसत नव्हतं? बघायचंच नसेल तेव्हा डोळे उघडे असले काय नि बंद असले काय! ऐकायचंच नसेल तेव्हा कान उघडे असतील काय किंवा... नाही, कानांना ती सोय नाही. ते उघडेच नेहमी. म्हणून तर न बोललेलंही ऐकायला येतं ना... ऐकायचं नसलं तरी. जशी या पावसाची तक्रार येतीय कानांवर. का अर्थ लागतो आपल्याला, पावसाच्या सरींचाही? आपल्यालाच लागतो का? की इतरांनाही कळत असेल? कळत असला तरी आपल्यासारखाच कळेल, असं कसं शक्य आहे? ज्याचा-त्याचा अर्थ वेगळा, कारण ज्याचं-त्याचं ऐकणं वेगळं... पण...
...पण तिला कसा कळायचा नेमका तोच अर्थ - जो माझ्या मनानं लावलेला असायचा? तिला कसं कळायचं पावसाचं मन, माझ्याइतकंच? की माझंच मन ओळखायची ती? म्हणजे पावसाला मन नसतं का? नाही, नाही, पावसाला मन असतं, भावना असतात, भाषा असते, शब्द असतात – अगदी माझ्यासारखे...आणि तिच्यासारखेही. म्हणूनच तर तो बोलू शकतो ना माझ्याशी, आणि मी त्याच्याशी. जसं मी ऐकून घेतो निमूटपणे, त्याचं बरसणं रात्रभर, तसाच तोही समजून घेतो, माझा अबोला दिवसभर. बसून राहतो माझ्याशेजारी, उगीच आगाऊ प्रश्न न विचारता - अगदी ती बसायची तसाच.
का आवडायचं तिला असं बसून राहणं - माझ्या अबोल्यात तिचे उसासे गुंफत राहणं? बोलायला लागलो की थांब म्हणायची नाही. मीही थांबवायचो नाही, बरसणार्या पावसाला. झरझर कोसळून मोकळा-मोकळा होऊन जाऊ दे बिचारा! तिलाही असंच वाटायचं का - माझ्याबद्दल? या पावसाचं बरसणं आणि हरवणं, दोन्ही भरभरुन. अगदी माझ्या व्यक्त आणि अव्यक्तासारखं. दोन्ही कसं चालायचं तिला? का गप्प आहेस असं विचारायची गरजच नसायची तिला. मी तरी कुठं रागावतो या पावसावर? एकदा गेला की आठ-आठ महिने तोंडच नाही दाखवत, तरीही...
ती रागावली असेल का पण? नसावीच बहुतेक. रागावली असती तर आली असती शब्दांची अस्त्रं परजीत. अबोल्याचं ब्रह्मास्त्र माझं, तिच्याकडं शब्दांचा मोठा शस्त्रसाठा. तरीही ती गप्प राहिली. म्हणजे कळून घ्यायचा प्रयत्न करत असेल मला. मी जसा प्रयत्न करतो या पावसाला समजण्याचा. प्रत्येक सर वेगळी, हरेक वीज निराळी, अवघडच आहे नाही समजून घेणं?
...की समजलंय तिला, म्हणून गप्प राहिलीय? पण काय समजलं असेल तिला, मी समजावून न देताच? ... कोण हसलं? हा पाऊसच असणार खिडकीतला, "समजावून दिल्याशिवाय समजणारच नाहीत अशा गोष्टी आहेत आपल्यामध्ये?" हं, बरोबर आहे तुझं. कधी वेळच येऊ दिली नाही तिनं समजावून सांगण्याची. मग आज कुठून हा प्रश्न आला मनामध्ये? कसं समजलं असेल तिला?
घेऊ का त्याला घरात? सारखा खिडकीवर थपडा मारतोय. की नको, बाहेरच बरा आहे? आत आला तर आवरता येणार नाही. काय आवरता येणार नाही नक्की? बाहेरुन आत आलेला पाऊस, की आतून बाहेर झेपावू पाहणारा? दोन्ही वेगळे आहेत? की आतलाच पाऊस बाहेर जाऊन कोसळतोय? बघूयात तरी नक्की कोण आहे तो...
अहाहा, अत्तराची कुपी उपडी केलीय जणू धरणीवर. तिलाही वेडावून टाकायचा हा सुगंध. तिनेच तर शिकवलं होतं, हा सुगंध भरुन घेणं - ऊरभर. ती भेटण्याआधी कधी भेटला होता का आपल्याला हा गंध? अंहं, हा पाऊसदेखील बोलू लागला ती भेटल्यावरच. हा सुगंधही तिनंच सोडला नसेल ना मागं, तिची खूण म्हणून? तिच्यामुळंच जाणवणारा हा सुगंध आज कुठुन आला मग? हा या पावसानं आणलेला सुगंध नाहीये नक्कीच. माझ्या मनात खोलवर शिरुन एखादी कुपी नसेल ना पुरुन ठेवली तिनं? असली तरी मला थोडीच सापडणार आहे ती? इतक्या आत शिरायचं कसब तिचंच, माझं नाही.
याच रस्त्यानं यायची ती. नाजूकशी छत्री घेऊन न भिजण्याचं नाटक तिला आवडायचं नाही. एरवी इतरांची छेड काढणार्या या पावसाचीच फिरकी घ्यायची ती. नुकत्याच न्हालेल्या श्यामल तरुणीसारख्या सडकेशी प्रणयाराधन करणारा हा पाऊस, तिला पाहताच कावरा-बावरा व्हायचा. पावसाचंही मन कळायचं तिला. म्हणूनच मगाशी हसला ना तो, समजावून सांगितल्याविना कसं कळेल, म्हणालो म्हणून. तिच्यासाठीच बरसतोय का हा? पण... पण ती तर येणार नाही. कसं सांगायचं ह्याला? की हे कळाल्यानंच बरसतोय हा, वेड्यासारखा - माझ्यासारखा?
"काय रे, आज खिडकीतूनच बघतोयस. बाहेर नाही का यायचं?" खिडकीच्या अगदी जवळ येऊन विचारतोय हा पाऊस, अगदी कानात कुजबुजल्यासारखा.
"नाही, अजिबात भिजावंसंच वाटत नाहीये बघ आज. बाहेर आलो की तू भिजवूनच टाकशील, नाही का?"
मोठा गडगडाट करुन हसतोय हा पाऊस, "अरे, स्वतःकडं बघितलंयस का तू? मीही भिजवू शकणार नाही इतका चिंब भिजलायस तू आधीच... तिच्या आठवणींमध्ये..."
या पावसालाही कळायला लागलं की काय माझं मन? तिनंच शिकवलं असणार... नाही का?
डोळे उघडून मी बंद खिडकीकडं बघितलं. डोळे खरंच बंद होते का? झोप लागली होती? स्वप्न होतं की काय? की डोळे उघडे असून काही दिसत नव्हतं? बघायचंच नसेल तेव्हा डोळे उघडे असले काय नि बंद असले काय! ऐकायचंच नसेल तेव्हा कान उघडे असतील काय किंवा... नाही, कानांना ती सोय नाही. ते उघडेच नेहमी. म्हणून तर न बोललेलंही ऐकायला येतं ना... ऐकायचं नसलं तरी. जशी या पावसाची तक्रार येतीय कानांवर. का अर्थ लागतो आपल्याला, पावसाच्या सरींचाही? आपल्यालाच लागतो का? की इतरांनाही कळत असेल? कळत असला तरी आपल्यासारखाच कळेल, असं कसं शक्य आहे? ज्याचा-त्याचा अर्थ वेगळा, कारण ज्याचं-त्याचं ऐकणं वेगळं... पण...
...पण तिला कसा कळायचा नेमका तोच अर्थ - जो माझ्या मनानं लावलेला असायचा? तिला कसं कळायचं पावसाचं मन, माझ्याइतकंच? की माझंच मन ओळखायची ती? म्हणजे पावसाला मन नसतं का? नाही, नाही, पावसाला मन असतं, भावना असतात, भाषा असते, शब्द असतात – अगदी माझ्यासारखे...आणि तिच्यासारखेही. म्हणूनच तर तो बोलू शकतो ना माझ्याशी, आणि मी त्याच्याशी. जसं मी ऐकून घेतो निमूटपणे, त्याचं बरसणं रात्रभर, तसाच तोही समजून घेतो, माझा अबोला दिवसभर. बसून राहतो माझ्याशेजारी, उगीच आगाऊ प्रश्न न विचारता - अगदी ती बसायची तसाच.
का आवडायचं तिला असं बसून राहणं - माझ्या अबोल्यात तिचे उसासे गुंफत राहणं? बोलायला लागलो की थांब म्हणायची नाही. मीही थांबवायचो नाही, बरसणार्या पावसाला. झरझर कोसळून मोकळा-मोकळा होऊन जाऊ दे बिचारा! तिलाही असंच वाटायचं का - माझ्याबद्दल? या पावसाचं बरसणं आणि हरवणं, दोन्ही भरभरुन. अगदी माझ्या व्यक्त आणि अव्यक्तासारखं. दोन्ही कसं चालायचं तिला? का गप्प आहेस असं विचारायची गरजच नसायची तिला. मी तरी कुठं रागावतो या पावसावर? एकदा गेला की आठ-आठ महिने तोंडच नाही दाखवत, तरीही...
ती रागावली असेल का पण? नसावीच बहुतेक. रागावली असती तर आली असती शब्दांची अस्त्रं परजीत. अबोल्याचं ब्रह्मास्त्र माझं, तिच्याकडं शब्दांचा मोठा शस्त्रसाठा. तरीही ती गप्प राहिली. म्हणजे कळून घ्यायचा प्रयत्न करत असेल मला. मी जसा प्रयत्न करतो या पावसाला समजण्याचा. प्रत्येक सर वेगळी, हरेक वीज निराळी, अवघडच आहे नाही समजून घेणं?
...की समजलंय तिला, म्हणून गप्प राहिलीय? पण काय समजलं असेल तिला, मी समजावून न देताच? ... कोण हसलं? हा पाऊसच असणार खिडकीतला, "समजावून दिल्याशिवाय समजणारच नाहीत अशा गोष्टी आहेत आपल्यामध्ये?" हं, बरोबर आहे तुझं. कधी वेळच येऊ दिली नाही तिनं समजावून सांगण्याची. मग आज कुठून हा प्रश्न आला मनामध्ये? कसं समजलं असेल तिला?
घेऊ का त्याला घरात? सारखा खिडकीवर थपडा मारतोय. की नको, बाहेरच बरा आहे? आत आला तर आवरता येणार नाही. काय आवरता येणार नाही नक्की? बाहेरुन आत आलेला पाऊस, की आतून बाहेर झेपावू पाहणारा? दोन्ही वेगळे आहेत? की आतलाच पाऊस बाहेर जाऊन कोसळतोय? बघूयात तरी नक्की कोण आहे तो...
अहाहा, अत्तराची कुपी उपडी केलीय जणू धरणीवर. तिलाही वेडावून टाकायचा हा सुगंध. तिनेच तर शिकवलं होतं, हा सुगंध भरुन घेणं - ऊरभर. ती भेटण्याआधी कधी भेटला होता का आपल्याला हा गंध? अंहं, हा पाऊसदेखील बोलू लागला ती भेटल्यावरच. हा सुगंधही तिनंच सोडला नसेल ना मागं, तिची खूण म्हणून? तिच्यामुळंच जाणवणारा हा सुगंध आज कुठुन आला मग? हा या पावसानं आणलेला सुगंध नाहीये नक्कीच. माझ्या मनात खोलवर शिरुन एखादी कुपी नसेल ना पुरुन ठेवली तिनं? असली तरी मला थोडीच सापडणार आहे ती? इतक्या आत शिरायचं कसब तिचंच, माझं नाही.
याच रस्त्यानं यायची ती. नाजूकशी छत्री घेऊन न भिजण्याचं नाटक तिला आवडायचं नाही. एरवी इतरांची छेड काढणार्या या पावसाचीच फिरकी घ्यायची ती. नुकत्याच न्हालेल्या श्यामल तरुणीसारख्या सडकेशी प्रणयाराधन करणारा हा पाऊस, तिला पाहताच कावरा-बावरा व्हायचा. पावसाचंही मन कळायचं तिला. म्हणूनच मगाशी हसला ना तो, समजावून सांगितल्याविना कसं कळेल, म्हणालो म्हणून. तिच्यासाठीच बरसतोय का हा? पण... पण ती तर येणार नाही. कसं सांगायचं ह्याला? की हे कळाल्यानंच बरसतोय हा, वेड्यासारखा - माझ्यासारखा?
"काय रे, आज खिडकीतूनच बघतोयस. बाहेर नाही का यायचं?" खिडकीच्या अगदी जवळ येऊन विचारतोय हा पाऊस, अगदी कानात कुजबुजल्यासारखा.
"नाही, अजिबात भिजावंसंच वाटत नाहीये बघ आज. बाहेर आलो की तू भिजवूनच टाकशील, नाही का?"
मोठा गडगडाट करुन हसतोय हा पाऊस, "अरे, स्वतःकडं बघितलंयस का तू? मीही भिजवू शकणार नाही इतका चिंब भिजलायस तू आधीच... तिच्या आठवणींमध्ये..."
या पावसालाही कळायला लागलं की काय माझं मन? तिनंच शिकवलं असणार... नाही का?
Subscribe to:
Comments (Atom)
