ऐसी अक्षरे

:- कथा
:- कविता
:- लेख
:- अनुवाद
:- हिंदी
:- English
:- संग्रह
:- इतर

मंदार शिंदे
Mandar Shinde

Sunday, February 23, 2020

Bifurcation of States

Thoughts about Bifurcation of States in India

Bifurcation of a large state causes significant change in its economic pattern.

Common arguments in support of bifurcation are:
Scope for a better, decentralized and participatory development process. Citizens’ hopes and desires are more effectively reflected in the policies of new state. Local residents enjoy exclusive control over resources available in the new state. Compact size of the state enables easier administration.

Although these justifications are not incorrect, a fundamental question still remains as: Limited economic base is going to limit developmental capabilities of the new state, isn’t it?

Therefore, these smaller states with limited economic capabilities remain dependent upon the Central Government for financial aid. So, the new state achieves political autonomy at the cost of economic autonomy. Is it really worth?

What if the process of bifurcation is going to limit the financial capabilities of new state? How will the newborn state generate revenue to achieve desired development? Isn’t that contradictory to the claim of ‘bifurcating larger states into multiple smaller states with the intention of achieving swift and balanced model of development’?

Flexible and rich revenue generating sources are centrally controlled by the Central Government and the smaller states keep expecting to receive financial aid for their own development. Does this comply with the federal structure of Indian states?

(Reference: Article by Mr. Abhay Tilak, Maharashtra Times, 20th November 2011)


Share/Bookmark

Smaller States Crisis

“…मोठ्या राज्याचे विभाजन घडवून आणण्याने त्या भूभागाच्या अर्थकारणाचा पॅटर्नच मुळापासून बदलून जातो. त्याचा परिणाम नव्याने अस्तित्वात येणाऱ्या राज्यांच्या आर्थिक आणि वित्तीय प्रकृतीवर अपरिहार्यपणे होतो. या सगळ्या गोष्टींचा आणि बदलांचा थेट संबंध नवनिर्मित राज्यांच्या विकास प्रक्रियेशी असतो. राज्य लहान असेल तर विकेंद्रित आणि सहभागात्मक विकासाची प्रक्रिया चांगल्या प्रकारे राबवता येते, राज्यातील नागरिकांच्या आशा-अपेक्षांचे प्रतिबिंब राज्याच्या विकासविषयक धोरणांमध्ये अधिक यथार्थपणे डोकावणे शक्य बनते, राज्यापाशी उपलब्ध असलेल्या साधनसामग्रीवर स्थानिकांचेच नियंत्रण राहते, हे राज्य आकारमानाने आटोपशीर असेल तर तुलनेने अधिक सहजसुलभ बनते… अशा प्रकारची आर्थिक आणि विकाससंबद्ध समर्थने छोट्या राज्यांच्या निर्मितीचा पाठपुरावा करताना दिली जातात. ही सगळी स्पष्टीकरणे चुकीची अजिबात नाहीत; परंतु तरीही एक मूलभूत प्रश्न उरतोच. मोठ्या राज्याच्या विभाजनाद्वारे नव्याने अस्तित्वात आलेल्या, आकारमानाने लहान असणाऱ्या राज्यांचा आर्थिक पायाही जर आपातत्रः मर्यादितच असेल तर त्याचा प्रतिकूल परिणाम राज्याच्या विकासविषयक क्षमतांवर जाणवावा, हे ओघानेच येते. मग, अशा मर्यादित आर्थिक ताकद असलेल्या राज्यांना वित्तीय साहाय्यासाठी केंद्र सरकारवर अवलंबून राहणे भाग पडते. म्हणजेच, राजकीय स्वायत्तता प्राप्त झाली तरी आर्थिक आणि वित्तीय स्वायत्तता धोक्यात येते. मग, या राजकीय स्वायत्ततेला व्यवहारात कितपत अर्थ उरतो? मुळात विभाजनामुळे आर्थिक क्षमताही जर मर्यादितच बनत असतील तर मग आर्थिक विकासासाठी त्या नवनिर्मित राज्याने पैसा आणायचा कोठून? निधीअभावी पुन्हा विकास रखडणारच असेल तर, ‘आर्थिक विकासाची प्रक्रिया गतिमान आणि संतुलित बनण्यासाठी मोठ्या राज्यांचे विभाजन करुन आकाराने लहान लहान असणारी राज्ये  निर्माण केली जावीत,’ या प्रतिपादनालाही मर्यादा पडतात. दुसरे म्हणजे, लवचिक आणि मुबलक महसूल देणारी साधने केंद्रसरकारच्या हातात एकवटलेली आणि त्याच केंद्राच्या अर्थसाह्यावर विसंबलेली आकाराने लहान असणाऱ्या राज्यांची पिलावळ आशाळभूतपणे केंद्रसरकारच्या तोंडाकडे बघते आहे, ही रचना निकोप संघराज्यपद्धतीचे गमक मानता येईल का, हा तात्विक प्रश्न उभ राहतो तो वेगळाच!”

- अभय टिळक
(महाराष्ट्र टाइम्स, २० नोव्हेंबर २०११)



Share/Bookmark

Friday, February 21, 2020

Shubh Mangal Zyada Saavdhan

"Do we see a love story between a boy and a girl and call it a heterosexual love story? Then why should we see a romance between a man and a man and call it a homosexual love story? It doesn’t make sense, does it?" asks Stutee Ghosh on The Quint.

So,
#ShubhMangalZyadaSaavdhan is just another love story you must watch. It talks about love, it talks about trust, it talks about family, it talks about relationships, and it talks in a natural as well as scientific yet comic language understood by Indians across all generations and all regions. Most importantly, it does not portray homophobic parents as 'villain in the love story'. It rather shows their confused and worried side in a very sensitive manner.

Director Hitesh Kewalya, Actor Ayushmann and entire team of Shubh Mangal Zyada Saavdhan deserve applause for their great work.

A must watch!




Share/Bookmark

Saturday, February 8, 2020

Being Human


Being Human [99 Word Story]
- Mandar Shinde 9822401246

"I'm your leader. You must follow my orders!" cried the big crow.

"But we never accepted your leadership. Who appointed you as our leader? Were we given a choice? Did any of us vote for you?" asked a younger crow.

"Acceptance? Appointment? Choice? Voting? What're you talking about, dear crowther?" The big crow seemed genuinely surprised.

"These are human values. They'll help us in our development."

"Human values?" the big one laughed out loud before asking, "Did they help humans?"

The younger crow hung his head and replied, "Sorry, Leader Crow. They didn't!"

The other crows clapped.

[Published on oneframestories.com 08/02/2020]


Share/Bookmark

Thursday, February 6, 2020

Time To Care About Global Economic Inequality

दरवर्षी स्वित्झर्लंडमधले 'दावोस' तिथे होणाऱ्या ‘वर्ल्ड इकॉनॉमिक फोरम’मुळे चर्चेत राहते. दरवर्षी जगातले सर्वांत धनाढ्य आणि आर्थिक धोरणांवर प्रभाव टाकणारे लोक इथे एकत्र जमतात. जगातील विविध आर्थिक, सामाजिक विषयांवर इथे चर्चा घडते. दावोसमधील धनाढ्यांच्या संमेलनात ‘ऑक्‍सफॅम’ने आपला ‘टाइम टू केअर’ हा जागतिक आर्थिक असमतोलाबद्दल भाष्य करणारा अहवाल प्रसिद्ध केला. या अहवालातील काही महत्त्वाच्या नोंदी:

१. जगातील संपत्ती एक टक्का व्यक्तींच्या हातात एकवटली आहे. त्यातील बहुसंख्य पुरुषच आहेत.

२. सध्याच्या आर्थिक रचनेत एक स्त्री करत असलेल्या घरकामाला, मुलांना वाढविण्याच्या प्रक्रियेला आणि ती साऱ्या समाजाची काळजी वाहण्याचे काम करते तो भाग या आर्थिक रचनेत पूर्णपणे दुर्लक्षलेला आहे. यामुळे स्त्रिया आणि पुरुषांमधली विषमता वाढतेच, त्याबरोबरच आर्थिक विषमताही वाढते.

३. २०१९ मध्ये जगातील २,१५९ लोक अब्जाधीश होते. या लोकांकडे जगातल्या ४.६ अब्ज लोकांपेक्षा अधिक संपत्ती एकवटलेली आहे.

४. जगातील २२ सर्वांत श्रीमंत पुरुषांकडे असलेली संपत्ती ही संपूर्ण आफ्रिका खंडात राहणाऱ्या सर्व स्त्रियांपेक्षा अधिक आहे.

५. इजिप्तमध्ये पिरॅमिड्‌स उभे राहिले तेव्हापासून तुम्ही रोज १०,००० डॉलर बाजूला ठेवत राहिलात, तरीही तुमच्याकडे जमा झालेली रक्कम ही जगातील ५ सर्वांत श्रीमंत अब्जाधीशांच्या सरासरी संपत्तीच्या केवळ १/५ एवढीच असेल!

६. जगातील सर्वांत श्रीमंत एक टक्का लोकांकडे असलेली संपत्ती जगातल्या ६.९ अब्ज लोकांकडे असलेल्या संपत्तीच्या दुपटीपेक्षा अधिक आहे.

७. जगातील वय वर्ष १५ आणि त्यावरील स्त्रियांच्या श्रमाची किंमत मोजायची ठरवली, तर ती कमीत कमी १०.८ ट्रिलियन डॉलर एवढी भरते. हा आकडा जगातील तंत्रज्ञान क्षेत्रातील उलाढालीच्या सुमारे ३ पटीने अधिक आहे!

८. जगातील सर्वांत श्रीमंत एक टक्का लोकांच्या ०.५ % अधिक संपत्तीवर पुढच्या १० वर्षांसाठी कर लावण्यात आला, तर जमा झालेली रक्कम, शिक्षण, आरोग्य, ज्येष्ठांची काळजी घेणे व अशा इतर सेवा क्षेत्रांमध्ये ११.७ कोटी लोकांसाठी रोजगार निर्माण करायला पुरी पडू शकेल.

९. जगातले १/३ अब्जाधीश हे केवळ वारसाहक्काने मिळालेल्या रकमेमुळे श्रीमंत झाले आहेत.

१०. पुरुषांकडे स्त्रियांपेक्षा ५०% अधिक रक्कम एकवटलेली आहे.

११. जगातील राजकीय सत्ताधारी वर्गापैकी केवळ ३८% या स्त्रिया आहेत.

१२. ‘सर्वसमावेशक वाढ’ या ७४ देशांच्या यादीमध्ये भारताचा क्रमांक हा ६२ वा आहे.

१३. भारताच्या २०१९ च्या अर्थसंकल्पाएवढी रक्कम भारतातील ६३ अब्जाधीशांकडे आहे.

१४. भारतातील एक टक्का श्रीमंतांकडे देशातल्या ७० % लोकांकडे असते तेवढी रक्कम आहे.

१५. भारतात ४,१६,००० नवीन कोट्यधीश तयार झाले आहेत. आधीच्या कोट्यधीशांची संपत्ती तब्बल ४६ % ने वाढली आहे.

१६. घरकामात मदत करणाऱ्या मावशींना, भारतातील सर्वात मोठ्या कंपनीचा प्रमुख एका वर्षात जेवढी रक्कम मिळवतो तेवढी मिळवण्यासाठी २२,२७७ वर्षे कष्ट करावे लागतील.

संदर्भ: "संपत्ती एकवटली पुरुषांकडे" - प्रज्ञा शिदोरे, दै. सकाळ ०६/०२/२०२०



Share/Bookmark

Tuesday, February 4, 2020

Mobile and Internet

मोबाईल आणि इंटरनेट
(मंदार शिंदे 9822401246)

नको मला मोबाईल आणि नको इंटरनेट
माणसाची माणसाशी रोज व्हावी भेट...

व्हॉट्सऐपवरून फॉरवर्ड येतो
गटात भांडण लावून देतो
मित्रही पक्का दुश्मन होतो
शिव्या-शापही भरपूर देतो
आवडत्या माझ्या ग्रुपवरून मी एक्झिट घेतो थेट
माणसाची माणसाशी रोज व्हावी भेट...

पिक्चर कुठला कुणी बघावा
कुणाला आमचा राजा म्हणावा
डावा-उजवा शिक्का मारावा
देवाच्या नावाने कल्ला करावा
समोर लव्हली वागणारेसुद्धा ऑनलाइन करतात हेट
माणसाची माणसाशी रोज व्हावी भेट...

प्रोफाईल खोटे बातम्या खोट्या
व्हिडीओ खोटे पोस्टही खोट्या
मोठ्या लोकांच्या अकला छोट्या
छोट्यांच्या पुढे काळज्या मोठ्या
विझले सारे सूर्य नि तारे, काजवे झाले ग्रेट
माणसाची माणसाशी रोज व्हावी भेट...

धर्माच्या नावाने मांडला खेळ
पैशाच्या मागे चालला वेळ
रोजीरोटीचा लागेना मेळ
खऱ्या खोट्याची झालीया भेळ
आयुष्य तुझं संपून चाललं, आता तरी पेट
माणसाची माणसाशी रोज व्हावी भेट...

नको मला मोबाईल आणि नको इंटरनेट
माणसाची माणसाशी रोज व्हावी भेट...

- मंदार शिंदे 9822401246


Share/Bookmark

Sunday, February 2, 2020

To Malala

A Beautiful Poem By Her Father, On The Occasion Of Her Joining Oxford University...

TO MALALA

May you be the shoots of grass that carpet the ground around us
May you be the mountain of Baina Swat which all can see
May you provide forest shade for others in the scorching summer
And the warmth of the sun in the cold of winter

May you be a cool breeze amid the smoke and fury of war
And a beacon of light in the black of night

The oppressed girls ask for happiness
The enslaved girls demand freedom
All girls long for wings
May you be there for them

And may your voice of truth and sincerity
Multiply by hundreds and thousands
Our only prayer is that The Almighty God be with you

Enlighten your heart and soul with new learning and knowledge, my dearest daughter
And let your bright vision always guide

Written by: Ziauddin Yousafzai
English Translation: Christina Lamb


Share/Bookmark